Pencak Silat trainen in Indonesië (deel 3)

Dit derde deel van mijn trainingsreis in 2007 gaat naar “Het eiland der goden” Bali, waar dit jaar (2016) ook het wereldkampioenschap is. Het eiland is – zoals de andere eilanden van het archipel – rijk aan natuurlijk schoon en cultuur, maar heeft voor mij persoonlijk nog een extra aantrekkingskracht. Het voelt inmiddels als een tweede thuis.

Lees ook deel 1 en deel 2 van de trainingsreis door Indonesië.

Jam Karet

We maken de overtocht naar Bali voor het weerzien van Putu, Ayu en Dwi uit het Indonesisch demo-team die destijds bij ons verbleven en het trainen bij de Bakti Negara – dé pencak silat stijl van Bali. En eerlijk is eerlijk: ook voor een relax-vakantie, want Bali is natuurlijk een vakantieplek bij uitstek.

We worden opgehaald door pak Wayan een kopstuk van de Bakti Negara waar onze Guru een goede band mee heeft. We wachten en wachten… We weten inmiddels dat de tijd in Indonesië van elastiek is (jam karet), maar je gaat toch twijfelen of er niets mis is gegaan. Uiteindelijk is hij daar, samen met zijn vrouw ibu Nyoman en dochter Ayu (niet die van het team), die beiden goed Engels spreken. Pak Wayan heeft speciaal voor ons een auto gehuurd om ons op  – wat later bleek – zijn verjaardag op te halen. Bovendien is het nog best een rit naar onze bestemming Denpasar. Dit zijn ware vrienden van de Manyang! Ayu neemt ons komende dagen mee over het prachtig eiland dat doordrenkt is met cultuur, traditie en het Hindoeïsme.

Hindoe-traditie

We komen bij de traditionele Balinese woning van pak Wayan: een door een muur omringde tropische tuin met verschillende bale (open en gesloten paviljoens), beelden van Hindoe-goden en altaars om te offeren aan de goden. Stuk-voor-stuk prachtig gedecoreerd. Een waar paradijs! Ayu is Balinese danseres, haar moeder kleed haar altijd en kleed ook anderen voor bijvoorbeeld Balinese trouwerijen. We komen later in de week bij hen terug voor een fotoshoot in Balinese kledij, gewoon omdat het kan. Het is zo leuk, dat pak Wayan en ibu Nyoman zich spontaan omkleden om mee te doen. Wat een gezellige familie!

Kunst, cultuur en brutale aapjes

We verblijven in het kunstenaarsplaatsje en cultureel centrum Ubud dat omgeven is door uitgestrekte rijstvelden. De geur van wierook hangt hier non-stop in de lucht en ook de gamelan-muziek klinkt je overal in de oren. Hier heerst de rust en sereniteit, zoals in Garut, maar het is er levendig tegelijk. Een plaats om verliefd op te worden. We huren een fiets en verkennen de groen, heuvelachtige omgeving. Het is zeker aan te raden een keer te fietsen door Ubud en de omringende dorpjes, de jaren dat we terugkomen huren we liever een scooter, maar op de fiets beleef je zo veel meer! Elk dorpje heeft zijn eigen vakmanschap, zoals houtsnijden, zilversmeden, steenhouwen, beenbewerken etc. Bij een bamboo-specialist laten we onze kipassen voorzien van een mooi snijwerk.

Verken Ubud op de fiets en je komt allerlei typisch Balinese taferelen tegen.

Een bezoek aan Monkey Forrest is een must als je van brutale aapjes houdt. Dit doen we elke keer weer als we op Bali zijn, de apen blijven fascineren en we hebben inmiddels honderden foto’s. Neem alleen je fiets niet mee het park in, de apen plukken namelijk graag aan je zadel… We bezoeken verder alle omliggende tempels per fiets zoals olifanten grot ‘Goa Gajah’ en bekijken ’s avonds Legong-dansen en Kecak in het paleis.

Een geit wordt geslacht

We komen natuurlijk ook voor de pencak silat – ik zou het haast vergeten. Vanuit Ubud maken we met Ayu en haar moeder een uitstapje naar Bangli. Daar woont Putu die wij kennen van het demo-team. We worden hartelijk ontvangen, zoals gebruikelijk met heerlijk eten. Ayu en Dwi van het team zijn er ook. We komen op een goed moment, want ze vieren dat hun school kampioen is geworden en dat is voor een groot deel te danken aan Ayu en Dwi, twee ware Ganda-heldinnen. Voor deze officiële gelegenheid mocht Putu (als hun leraar) volgens traditioneel gebruik eigenhandig een geit slachten, dit had ze vlak voordat wij kwamen gedaan. Aan ons de eer om deze in de vorm van verse saté kambing te eten! In de avond is de ceremonie waar wij ook voor uitgenodigd zijn. En hé, die man die daar aan het zingen is… dat is pak Wayan! Wat een vrolijke man is het toch. De hele school in aanwezig en we voelen ons vereerd om hier getuigen van te zijn.

Op bezoek bij Putu, Ayu en Dwi in Bangli waar net een ceremonie plaatsvindt.

Op een later moment gaan we uiteraard nog trainen bij de Bakti Negara, dit keer helaas niet met Putu, maar wel bij andere grootmeesters! We genieten eerst nog van het mooie Ubud, waar je zomaar uit het niets een feestelijke Hindoe-progressie tegen het lijf loopt. Het verkeer staat helemaal vast, maar dat deert niemand. Heel normaal hier!

Bekijk onderstaande trailer van een instructie DVD om een indruk te krijgen van Putu, Ayu en Dwi.

Zon, Zee, Surf en Silat

Vanuit Ubud gaan we naar kustplaats Kuta. Kuta heeft de negatieve reputatie het ‘Benidorm van Azië’ te zijn, dat is onterecht. Ja, je vindt hier stappende, dronken toeristen. Maar doe een stap naar rechts (of links) en je staat in een rijstveld. Overdag zie je zélfs op de stoep voor de winkels aan jl. Legian (dé uitgaansstraat) de offerandes met fleurige bloemen, geurend wierook en koekje of snoepje voor geluk en voorspoed. Tussen de discotheken kan zomaar een ceremonie plaatsvinden of wordt er gamelan geoefend. Dat is het mooie aan Kuta en Bali in het algemeen, de moderne tijd en vakantiepret gaan hier hand-in-hand met traditie, cultuur het het Hindoeïsme.

Bakti Negara gaat voor goud

Naast vakantie vieren, lees heerlijk eten, niksen op het strand, bodyboarden en – bij later bezoeken aan Kuta – golfsurfen, je haar laten invlechten (ja, echt)… etc, vormt Kuta de uitvalbasis voor onze trainingen in Denpasar. We bezoeken eerst een schoolterrein. Op het groot basketbalveld staan een stuk of vijftig pesilats te trainen. Geweldig om te zien! Ze nodigen ons uit om mee te trainen met de jurus tunggal, komt dat even mooi uit dat we die op het buureiland geleerd hebben. Chantal kan helaas niet meedoen, in Ubud is ze in een kapotte putdeksel gestapt en heeft haar been opengehaald.

Machtig om in zo’n groep mee te doen. Het tempo kunnen we gelukkig bijhouden. Alle blikken zijn op ons gericht en we doen na enige twijfel zelfs de sprongtrap met schaar aan het eind van het ongewapend deel, gewoon op de betonnen vloer. We krijgen luid applaus.

Na de tunggal oefenen ze allemaal nog voor een competitie. Zo worden we wederom getrakteerd op een spectaculaire demonstratie. De Bakti Negara staat bekend om het winnen van goud, vooral in de categorie Ganda/Baladiri’s en het is duidelijk te zien dat ze daar echt bedreven in zijn. De drie dames met een slengdang synchroon-loop en de vier met keris maken ook indruk. Het niveau is hoog, bekijk de video voor een impressie.

Manyang op Bali

En dan worden wij gevraagd om Manyang te laten zien. Dat is even slikken, maar wel zo eerlijk. Mas Patrick en ik laten een Manyang en Lankah zien. Verder zijn ze heel benieuwd naar onze kipas die we hebben meegenomen, de dames geven aan de kipas – nog – niet te gebruiken, dus we laten hen ook een harde kipas-jurus zien. We krijgen wederom enthousiast applaus. Wat een bijzondere ervaring! Na afloop is het natuurlijk tijd voor een groepsfoto.

Een familie

We bezoeken verder de hoofd-padepokan van de Bakti Negara in Denpasar. De tropische regenbuien houden alleen niet op vandaag, dus we hebben helaas weinig foto’s gemaakt van de padepokan. Dat is zonde, want de binnenplaats is met grote beelden van een viertal meesters in silok indrukwekkend. Op de website van Bakti Negara en het eerder getoonde filmpje van Putu krijg je een indruk. De training begint met een kort gebed in een kring, gevolgd door een warming-up waarmee we alle silat-spieren opwarmen en rekken. We leren een jurus van de Bakti Negara, het voelt met veel grote, ronde bewegingen soms wat anders aan dan onze Manyang-stijl. Leuk om dat zo te merken. Daarna leren we een beladiri. Wat super, want we leren van de beladiri-meesters! We gaan van hoge trappen, naar lage dubbele sapu’s en we leren een duidelijk ritme te gebruiken. Dat is heel waardevol en maakt dat de technieken goed te zien zijn, zonder verlies aan snelheid. Alles gaat heel strak. Dit kunnen we mooi als aanvulling gebruiken voor hetgeen mas Patrick en ik met Mamang op Java hebben gecreëerd. We sluiten af met een groepsfoto samen met een paar anderen die daar voor tanding aan het trainen waren. Dit ging op de wijze van de Bakti Negara, arm-in-arm op een rijtje: een familie.

Groepsfoto met de Bakti Negara: Een familie

In Kuta ontdekken we aan jl Legian de shop van Bali Blades. De vritrinen staan vol met blanke wapens die wij kennen uit de silat. Van hoge kwaliteit in gevouwen damaststaal. Ware kunstwerken. Ik heb een bovengemiddelde interesse in traditionele wapens en voel me als een kind in een snoepjeswinkel. Ik koop een celurit in damaststaal. Helaas is de shop nu niet meer op Bali, maar kun je wel items bestellen en bijvoorbeeld op Bali laten leveren.

Dankbaar en trots

We vieren verder vakantie – samen met Ayu (dochter van pak Wayan) – met een bezoek aan Waterbom-park en raften op de Ayung rivier, doen de eerder genoemde fotoshoot en slijten de resterende dagen op het strand waar we genieten van de zon, het strand, de golven en mooie herinneringen aan een fantastische reis. We zijn dankbaar en voelen ons bevoorrecht dat we dit hebben kunnen doen: Leren van grootmeesters als wijlen pak Rifai, het weerzien van vrienden en het sluiten van nieuwe vriendschappen. Het zien van prachtige omgevingen en het kennismaken met de rijke cultuur van Indonesië. Dankbaar en trots dat we deel uitmaken van de Manyang-familie, die veel groter is dan de Manyang-stijl alleen. Dankbaar naar onze Guru, want zonder hem was dit alles niet mogelijk.

Dit lijkt een einde van deze artikelreeks en zou het ook zijn, maar zoals gezegd heeft Bali ons hart gestolen. Renske en ik komen nog regelmatig terug naar het bijzonder eiland en daar wil ik later graag nog een extra artikel aan wijden.

Tekst en media zijn eigendom van de auteur en mogen niet gebruikt of verspreid worden zonder toestemming van de eigenaar.

door Mas Richard
12 oktober 2016

Reacties zijn gesloten.